تحلیل رضایتمندی از شاخص‌های کیفیت محیط در شهرهای جدید (مطالعۀ موردی: شهر جدید پرند)

امروزه یکی از اهداف عمدۀ برنامه‌ریزی شهرهای جدید، دستیابی به بیشترین مطلوبیت و رضایتمندی ساکنان در ابعاد گوناگون در این شهرها است. چرا که شهرهای جدید از امکانات و عوامل رشد مساوی در طول زمان برخوردار نبوده و نیستند و همین امر سبب به‌وجودآمدن تفاوت‌های آشکاری در کیفیت محیط زندگی آنها و مادرشهرها شده است. هدف از تحقیق حاضر سنجش شاخص‌های ذهنی و رضایتمندی از کیفیت محیط در شهر جدید پرند، به عنوان یکی از چهار شهر جدید پیرامون کلان‌شهر تهران و ارائۀ راهکارهای مناسب برای ارتقای شرایط کیفی سکونت در این شهر جدید است که تا به امروز کمترین میزان موفقیت را در جذب جمعیت کلان‌شهر تهران داشته است. برای دستیابی به اهداف پژوهش، یک پیمایش میدانی از 370 نفر از ساکنان شهر جدید پرند انجام گرفت. شاخص‌های تحقیق با نگاه ذهنی به ابعاد کیفیت زندگی در 5 بعد محیط اجتماعی، محیط اقتصادی، کیفیت مسکن، ارائۀ خدمات شهری و کیفیت دسترسی و حمل‌ونقل طبقه‌بندی و با استفاده از آزمون T-test تک‌نمونه‌ای، تحلیل رگرسیون چند متغیره، ضریب هم‌بستگی اسپیرمن (Spearman) و ضریب هم‌بستگی وی‌کرامر (Cramer’s V) در محیط نرم‌افزار SPSS تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که کیفیت محیط سکونت از دیدگاه ساکنان شهر جدید پرند در همۀ شاخص‌ها در سطح پایینی قرار دارد. فقط شاخص دسترسی و حمل‌ونقل را نزدیک به متوسط ارزیابی کرده‌اند و از دیگر شاخص‌ها به‌طور کلی اظهار نارضایتی کرده‌اند. کمترین میانگین به ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی شهر پرند تعلق دارد. در سطح دوم مدل، شاخص کیفیت دسترسی و حمل‌ونقل تأثیر بیشتری بر شاخص سطح بالاتر خود، یعنی رضایت ساکنان از کیفیت محیط و سکونت در شهر جدید پرند دارد. یافته‌ها همچنین نشان می‌دهد که ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی افراد نقش مؤثری در نحوۀ نگرش و ادراک آنها نسبت به مقولۀ کیفیت زندگی دارد. در این میان شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی کیفیت زندگی بیشترین تأثیرپذیری را از ویژگی‌های فردی داشته است. شناخت ارتباط میان کیفیت محیط شهر جدید پرند و تأثیر آن بر سطوح مختلف رفتاری، احساسی و ادراکی ساکنان اهمیت خاصی دارد. بی‌تردید، جذب جمعیت در پرند هر چند بر مبنای اصولی‌ترین قواعد علمی پیاده شود، اگر بر مبنای درک محیطی نباشد، رضایت چندانی را کسب نخواهد کرد.